چاندنی قژ بە شێوازی تێکەلاو (FUT و FUE) لە ئێران

بەگشتی ٢ ڕێگا هەیە بۆ گەشەکردنی قژ:

• FUT (ئێف یو تی)، کە لەم ماوەیەدا بەشێک لە پێست لادەبردرێت. پاشان پزیشک، پێست بە قژەکەوە لەم شوێنە لادەبات و دەیگوازێتەوە بۆ ئەو ناوچەیەی دەموچاو کە قژی هەڵوەرین.
• FUE (ئێف یو ئی)، لەم شێوازەدا بڕینێک لە سەردا ناکرێ، بەڵکو بە وردی قژەکە جیا دەکرێتەوە و دەگوازرێتەوە بۆ ئەو شوێنەی کە مووی کەمترە.
• شێوازی تێکەڵاوی (FUT و FUE) کە هەڵوەرینی مووی ڕیش و سمێڵ لادەبات بە بەکارهێنانی هەردوو ڕێگاکە. ئەم شێوازە یەکێکە لە باشترین بژاردەکان بۆ چاندنی قژ.

لە سوودەکانی چاندنی FUT دەتوانین باسی شتگەلێکی وەک دروێنەکردنی زۆرترین موو و گواستنەوەی بۆ شوێنی دڵخواز و کەمتر زیان گەیاندن بە پێکهاتەی ڕەگی قژ بکەین.

لەبەر ئەوەی پێستی سەر بەم شێوازە دەبڕدرێت، نەشتەرگەرییەکی تاڕادەیەک قورسە. کەواتە بۆ هەموو کەسێک ناگونجێت. پەڵەی شوێنی بڕاوەکە یەکێکی ترە لە زیانەکانی ئەم شێوازە چاندنە.

لەبەر ئەوەی بەم شێوازە هیچ بڕینێک لە پێستدا ناکرێ، ئاڵۆزییەکانی وەک خوێنبەربوون و پەڵەکردن کەمتر دەبن لە شێوازی FUE.

زیانەکانی ئەم شێوازە بریتین لە ماوەی درێژخایەنی پرۆسەکە و زیان بە پێکهاتەی فوولیکوولی قژەکان و سنوورداربوونی ژمارەی لابردنی مووەکان.

ئەم بابەتە بەپێی بارودۆخی کەسەکە جیاوازە لە ڕووی هەڵوەرینی قژ و باری جەستەیی. پەسەندکردنی پزیشکەکانمان ئەوەیە کە هەردوو ڕێگاکە بەکاربهێنن (تێکەڵەیەک لە FUT و FUE).

لە زۆربەی حاڵەتەکاندا ئەو ناوچەیەی دەوروبەری سەر (ناوچەی Donor یان بانکی قژ) کە مووی هەیە بۆ چاندن بەکاردێت. ئەگەر ئەم ناوچەیە بەشی پێویست مووی تێدا نەبوو، دەتوانرێت مووی ناوچەکانی تری وەک سنگ، سک یان پشت بەکاربهێنرێت بۆ چارەسەرکردنی سەرڕووتاوی. ئەم شێوازە پێی دەوترێت شێوازی BHT (چاندنی قژ بە بەکارهێنانی مووی جەستە) کە هاوشێوەی شێوازی FUE یە.

ئێران یەکێکە لە ۵ وڵاتی سەرەکی جیهان لە بواری چاندنی قژدا کە توێژینەوە لە بواری بەکارهێنانی خانە بنەڕەتییەکان بۆ چاندنی قژ ئەنجام دەدات. لە ئێستادا نەک هەر ئێران، بەڵکو هیچ کام لە وڵاتانی جیهان نەیانتوانیوە بە شێوەیەکی کردەیی بە بەکارهێنانی خانە بنەڕەتییەکان چاندنی قژ ئەنجام بدەن. ئەم شێوازە لە قۆناغی توێژینەوەدایە و لەسەر ئاژەڵی تاقیگە تاقیدەکرێتەوە.

لە هەفتە و مانگەکانی یەکەمدا ژمارەیەکی زۆر مووی چێنراو دەوەرێت. بەڵام پێویست بە نیگەرانی ناکات چونکە قژ لە لقەوە دەکەوێتە خوارەوە و ڕەگی قژەکە بە تەندروستی دەمێنێتەوە. دوای ٦ مانگ بۆ ساڵێک دووبارە مووی ڕژاو گەشە دەکات و ناوچەی دەموچاو دادەپۆشێت.

لەو دۆخەی کە بەشی Donor یان بانکی قژ لاوازە، دەتوانرێت مووی جەستە (ڕیش، سنگ، سک و پشت) بۆ چاندنی قژ بەکاربهێنرێت. پێویستە ئاماژە بەوە بکرێت کە لەبەر ئەوەی مووی لەش جیاوازە لە مووی سەر، ئەم مووانە لە بەشەکانی ناوەڕاستی سەردا بەکاردەهێنرێن بۆ ئەوەی زۆر بەرچاو نەبێت.

بەڵێ دەتوانرێت قژ دوای چاندن بۆیاخ بکرێت، بەڵام بەلایەنی کەمەوە دەبێت ٦ هەفتە بەسەر پرۆسەی چاندنەکەدا تێپەڕیبێت.

نەخێر، ئەو خانمانەی بەدەست هەڵوەرینی قژ یان تەنکبوونەوەی ڕەگی قژەوە دەناڵێنن دەتوانن چاندنی قژ بەکاربهێنن.

• بەکارهێنانی گیراوەی تایبەت بۆ گەشەی قژ
• خواردنی حەبی زارەکی
• PRP بۆ بەهێزکردنی قژ
• مێزۆتراپی بۆ پەرەپێدانی گەشەی قژ
• دەرزی فیلەری قژ

نەخێر، ئەم ڕێکارە لە ژێر بێهۆشکردنی ناوچەییدا ئەنجام دەدرێت. کەواتە هیچ ئازارێک هەست پێناکرێت.

ئەم پرۆسەیە بەندە بە جۆری مۆدێلی چاندن و ژمارەی مووی چێنراو. بە تێکڕا چاندنی قژ لە نێوان ٦ بۆ ١٢ کاتژمێر دەخایەنێت.

ئەم شێوازە تێکەڵەیەک لە FUT و FUE، لەم ماوەیەدا پێست و مووی بەشێکی سەر کە مووی زۆری تێدایە (Donor یان بانکی موو) دەردەهێنرێت و دەگوازرێتەوە بۆ شوێنی بێ موو.

چاندنی قژی تێکەڵاو کەمتر ئاڵۆزە لە چاو شێوازەکانی تری چاندنی قژ. کاریگەری لاوەکی ئەم ڕێگایە بریتین لە ئازارێکی سووک، خوێنبەربوونی کورت، چلک و حەساسییەت.